بررسی رابطه بین صنعتی شدن و کارایی انرژی بخش صنعت در ایران

صنعتی شدن، زیر بنای تحریکات توسعه‌ای در هر کشور و از مهم‌ترین عوامل تحول ساختاری اقتصاد و نیل به اقتصاد بدون اتکاء به درآمدهای نفتی است که موجبات کاهش مصرف انرژی و در نتیجه افزایش کارایی آن را فراهم می‌کند. در این مقاله، رابطه بین صنعتی شدن و کارایی انرژی بخش صنعت در ایران بر اساس داده‌های سالانه در دوره زمانی 1360- 1387 مورد بررسی قرار گرفته و بدین منظور از الگوی خود بازگشت با وقفه‌های توزیعی (ARDL) و الگوی تصحیح خطا (ECM) استفاده شده است. نتایج برآورد الگوی پویای بلند مدت، وجود یک رابطه تعادلی بلندمدت بین متغیرهای مدل را نشان می‌دهد. بر اساس این الگو، صنعتی شدن در ایران، تأثیر منفی و معنی‌داری بر کارایی انرژی دارد. همچنین تأثیر نسبت موجودی سرمایه و نیز نیروی کار به ازای هر واحد انرژی بر کارایی انرژی مثبت و معنی‌دار است. اما قیمت نسبی انرژی نتوانسته تأثیر معنی‌داری بر کارایی انرژی بگذارد. نتایج آزمون علیت به روش هشیائو نشان دهنده این است که یک رابطه علّی یک‌سویه از سمت صنعتی شدن به کارایی انرژی وجود دارد. بنابراین رهیافت‌های بهبود کارایی، در سایه برنامه‌ریزی و اتخاذ سیاست‌های مناسب در جهت اجرای صحیح استراتژی‌های توسعه صنعتی تجلی خواهد یافت.